พลังงานที่สำคัญและถูกใช้งานอย่างแพร่หลายในอุตสาหกรรม คือ “ลมอัด” (Compressed Air) ไม่ว่าจะเป็นเครื่องจักรในสายการผลิต, เครื่องมือลม, หรืองานพ่นสี แต่ท่านเคยสงสัยหรือไม่ว่าเบื้องหลังความสะอาดและประสิทธิภาพของลมอัดนั้น มีอุปกรณ์ชิ้นเล็กๆ แต่สำคัญอย่างยิ่งที่ทำงานอยู่เบื้องหลัง อุปกรณ์ชิ้นนั้นคือ “AUTO DRAIN” หรือ “ตัวระบายน้ำอัตโนมัติ”
วันนี้ พรีเมี่ยม จะพาท่านไปทำความรู้จักกับAUTO DRAIN อย่างละเอียด ถึงบทบาทที่สำคัญ เหตุผลที่ทุกโรงงานที่ใช้ระบบลมอัดต้องมี และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นหากปราศจากอุปกรณ์ชิ้นนี้ อ่านจากบทความนี้ได้เลยค่ะ
ทำไม “น้ำ” จึงเป็นศัตรูตัวฉกาจในระบบลมอัด?
ก่อนจะเข้าใจบทบาทของAUTO DRAIN เราต้องเข้าใจปัญหาก่อน เมื่อเครื่องอัดลม (Air Compressor) ดูดอากาศจากบรรยากาศภายนอกเข้ามาเพื่อทำการอัดอากาศนั้นไม่ได้มีเพียงแค่ก๊าซออกซิเจนและไนโตรเจน แต่ยังเต็มไปด้วย “ไอน้ำ” ซึ่งเป็นสิ่งที่มองไม่เห็น
เมื่ออากาศถูกอัดตัวภายใต้แรงดันสูง อุณหภูมิจะเพิ่มขึ้น แต่เมื่อลมอัดเคลื่อนที่ไปตามท่อและเย็นตัวลง ไอน้ำที่ปะปนอยู่จะเกิดการควบแน่น (Condensation) กลั่นตัวกลายเป็น “หยดน้ำ” หรือที่เรียกในทางเทคนิคว่า “คอนเดนเสท” (Condensate) ซึ่งไม่ได้มีเพียงแค่น้ำเปล่าๆ แต่ยังผสมกับน้ำมันและสิ่งสกปรกที่เล็ดลอดเข้ามาในระบบ
น้ำและสิ่งสกปรกเหล่านี้คือหายนะของระบบลมอัด เพราะมันก่อให้เกิดปัญหาใหญ่หลวงตามมา ได้แก่
- การเกิดสนิมและการกัดกร่อน: น้ำเป็นตัวการหลักที่ทำให้ท่อลม, ถังพักลม (Air Receiver Tank) และส่วนประกอบภายในของเครื่องจักรเกิดสนิม ทำให้ระบบผุกร่อนและลดอายุการใช้งาน
- ความเสียหายต่ออุปกรณ์ลม: เครื่องมือลม (Pneumatic Tools) และกระบอกสูบ (Cylinders) มีชิ้นส่วนที่ต้องการการหล่อลื่นที่เหมาะสม เมื่อมีน้ำเข้าไปปนเปื้อน จะชะล้างสารหล่อลื่นออกไป ทำให้เกิดการสึกหรอและเสียหายก่อนเวลาอันควร
- คุณภาพสินค้าลดลง: ในอุตสาหกรรมที่ต้องการความสะอาดสูง เช่น งานพ่นสี, อุตสาหกรรมอาหารและยา หรืออิเล็กทรอนิกส์ หากมีหยดน้ำปนเปื้อนออกมากับลมอัด อาจทำให้สีเป็นรอยด่าง, สินค้าปนเปื้อน หรือแผงวงจรเสียหายได้
- ประสิทธิภาพระบบลดลง: น้ำที่สะสมในท่อจะกีดขวางการไหลของลมอัด ทำให้เกิดแรงดันตก (Pressure Drop) และทำให้เครื่องอัดลมต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อรักษาแรงดันให้คงที่ ซึ่งหมายถึงการสิ้นเปลืองพลังงานที่มากขึ้น
AUTO DRAIN คืออะไร และมีบทบาทอย่างไร?
AUTO DRAIN หรือ ตัวระบายน้ำอัตโนมัติ คือวาล์วชนิดหนึ่งที่ถูกออกแบบมาเพื่อ “ระบายน้ำ คอนเดนเสท และสิ่งสกปรกที่สะสมอยู่ออกจากระบบลมอัดโดยอัตโนมัติ” โดยไม่ต้องอาศัยคนคอยเปิด-ปิดวาล์วด้วยตนเอง
บทบาทหลักของมันคือการเป็น “ด่านหน้า” ในการกำจัดของเหลวที่ไม่พึงประสงค์ออกจากจุดต่างๆ ในระบบ เพื่อรักษาคุณภาพของลมอัดให้สะอาดและแห้งอยู่เสมอ เปรียบเสมือนเป็นไตของระบบลมอัดที่คอยกรองและขับของเสียออกไปอย่างต่อเนื่อง
หากไม่มีAUTO DRAIN การระบายน้ำจะต้องทำด้วยมือ (Manual Drain) ซึ่งมีข้อเสียมากมาย เช่น
- ความไม่สม่ำเสมอ: พนักงานอาจลืมเปิดวาล์วระบายน้ำ ทำให้มีน้ำสะสมในระบบมากเกินไป
- การสูญเสียลมอัด: การเปิดวาล์วด้วยมือมักจะเปิดค้างไว้นานเกินความจำเป็น ทำให้ลมอัดซึ่งเป็นพลังงานที่มีต้นทุนสูงรั่วไหลออกไปโดยเปล่าประโยชน์
- สิ้นเปลืองกำลังคน: ต้องใช้เวลาและพนักงานในการเดินตรวจสอบและระบายน้ำตามจุดต่างๆ ทั่วทั้งโรงงาน
ดังนั้น AUTO DRAIN จึงเข้ามาแก้ปัญหาเหล่านี้ได้อย่างสมบูรณ์แบบ
ประเภทของ AUTO DRAIN ที่นิยมใช้ในอุตสาหกรรม
AUTO DRAIN มีหลายประเภท แต่ละประเภทมีหลักการทำงาน ข้อดี และข้อเสียแตกต่างกันไป ที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายมี 3 ประเภทหลักๆ ดังนี้
1. แบบตั้งเวลา (Timer Controlled Drain)
เป็นประเภทที่พบได้บ่อยที่สุด มีราคาไม่แพง ทำงานโดยการตั้งเวลาเปิด-ปิดของโซลินอยด์วาล์ว (Solenoid Valve) เป็นรอบๆ เช่น ตั้งให้วาล์วเปิดทุกๆ 10 นาที เป็นเวลา 5 วินาที
2. แบบลูกลอย (Mechanical Float Drain)
ทำงานโดยอาศัยหลักการทางกลไกล้วนๆ ภายในจะมีลูกลอยอยู่ เมื่อระดับน้ำคอนเดนเสทสูงขึ้นจนถึงระดับที่กำหนด มันจะดันลูกลอยให้ลอยขึ้นเพื่อเปิดวาล์วระบายน้ำออก และเมื่อระดับน้ำลดลง วาล์วก็จะปิด
3. แบบไม่สูญเสียลม (Zero Air-Loss Drain หรือ Electronic Sensor Drain)
เป็นเทคโนโลยีที่ทันสมัยและมีประสิทธิภาพสูงสุด ทำงานโดยใช้เซ็นเซอร์แบบคาปาซิทีฟ (Capacitive Sensor) ตรวจจับระดับของเหลวที่สะสมอยู่ เมื่อเซ็นเซอร์ตรวจจับได้ว่ามีน้ำถึงระดับที่กำหนด วงจรไฟฟ้าจะสั่งให้วาล์วเปิดเพื่อระบายเฉพาะของเหลวออกไปเท่านั้น และจะปิดทันทีที่ระดับของเหลวลดลงก่อนที่ลมอัดจะรั่วไหลออกมา
จุดติดตั้งAUTO DRAIN ที่สำคัญในระบบลมอัด
การติดตั้งAUTO DRAIN เพียงจุดเดียวไม่เพียงพอ เพื่อให้ระบบทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด ควรติดตั้งในทุกจุดที่มีโอกาสเกิดการสะสมของน้ำ ดังนี้
- ที่เครื่องอัดลม (Air Compressor): บริเวณหม้อดักน้ำ (Aftercooler Separator)
- ที่ถังพักลม (Air Receiver Tank): บริเวณจุดต่ำสุดของถัง ซึ่งเป็นจุดที่น้ำจะมารวมตัวกันมากที่สุด
- ที่เครื่องทำลมแห้ง (Refrigerated Air Dryer): เพื่อระบายน้ำที่ถูกทำให้ควบแน่นออกจากตัวเครื่อง
- ที่ไส้กรองลม (Air Line Filters): ฟิลเตอร์ดักน้ำ (Water Separator) หรือฟิลเตอร์หลัก (Main Line Filter) จะมีน้ำมาสะสมที่ก้นถ้วยเสมอ
- ตามจุดพักน้ำในท่อ (Drop Legs): ในระบบท่อลมที่ยาว ควรมีการทำท่อพักน้ำเป็นช่วงๆ และติดตั้งAUTO DRAIN ที่ปลายท่อ
AUTO DRAINไม่ใช่แค่อุปกรณ์เสริม แต่เป็น ส่วนประกอบที่จำเป็น สำหรับทุกระบบลมอัด การเลือกใช้และติดตั้งตัวระบายน้ำอัตโนมัติที่เหมาะสม คือการลงทุนที่ชาญฉลาดซึ่งให้ผลตอบแทนมหาศาลในระยะยาว ทั้งในด้าน
คุณภาพลมอัดที่ดีขึ้น: ปกป้องสินค้าและกระบวนการผลิตของท่าน
อายุการใช้งานของอุปกรณ์ที่ยาวนานขึ้น: ลดการสึกหรอของเครื่องมือลมและเครื่องจักร
ลดต้นทุนการบำรุงรักษา: ลดปัญหาจุกจิกและการซ่อมแซมที่ไม่จำเป็น
ประหยัดพลังงาน: โดยเฉพาะการเลือกใช้ Zero Air-Loss Drain จะช่วยลดการสูญเสียลมอัดได้อย่างมีนัยสำคัญ
อย่าปล่อยให้ “น้ำ” ซึ่งเป็นปัญหาที่ป้องกันได้ มาบ่อนทำลายประสิทธิภาพและสร้างความเสียหายให้กับระบบลมอัดและธุรกิจของท่าน ตรวจสอบระบบของท่านวันนี้ และมั่นใจได้ว่ามีAUTO DRAIN ที่มีคุณภาพติดตั้งอยู่ในทุกจุดที่สำคัญ บริษัทพรีเมี่ยม อิควิปเม้นท์ แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง จำกัด มีบริการจำหน่าย ติดตั้งAuto Drain โดยทีมงานมืออาชีพ พร้อมบริการและรับประกันหลังการบริการ หากท่านใดสนใจสามารถคลิกลิงก์เพื่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้เลยค่ะ
รับชมวีดีโอเพิ่มเติมได้ที่ : Youtube Premium Equipment & Engineering
📌 สอบถามเพิ่มเติมที่::
📲 Line OA : @premiumpr หรือ https://lin.ee/3rDO9VSSV
📞 Tel : (02) 919-8900
🌏 WEBSITE :https://www.premium.co.th
⏰ เวลาทำงาน : จันทร์-ศุกร์ เวลา 08:30-17:30
